Cảnh sát – một trong những lực lượng vũ trang trọng yếu, nòng cốt của một quốc gia. Ở Việt Nam họ là những người cán bộ, công chức nhà nước làm nhiệm vụ giữ gìn trật tự an toàn xã hội. Có nhiều cơ quan, ngành nghề khác nhau phục vụ cho những nhiệm vụ khác nhau. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin về chuyên ngành này cùng với những tố chất cần có để thực hiện công việc này để bạn tham khảo.
Giới thiệu về ngành cảnh sát
Cảnh sát là khái niệm dùng để chỉ lực lượng trị an xã hội có tính chất vũ trang của nhà nước. Tại nhiều quốc gia, nhiệm vụ chủ yếu của những người này là tham gia phòng chống tội phạm trong phạm vi toàn quốc. Họ cũng là người chịu trách nhiệm xử lý các vi phạm pháp luật khác như: vi phạm luật giao thông, luật kinh doanh, luật hình sự…
Ở nước ta, lực lượng này được xem là nòng cốt, trọng yếu trong việc bảo vệ trật tự và an toàn xã hội. Nhiệm vụ của họ trải dài trên nhiều khía cạnh như phòng ngừa, đấu tranh phòng chống tội phạm cho đến ngăn chặn các hành vi vi phạm pháp luật. Đội ngũ vũ trang này sẽ sẵn sàng hành động để bảo vệ tính mạng, tài sản, các quyền và lợi ích hợp pháp của công dân Việt Nam.
Lực lượng an ninh này ở Việt Nam được tổ chức theo hệ thống đơn vị hành chính. Họ hoạt động dưới sự lãnh đạo và chỉ huy tập trung, thống nhất của Bộ trưởng Bộ Công an. Tên gọi chính thức của lực lượng này theo hiến pháp là: Cảnh sát Nhân dân Việt Nam, trực thuộc Công an Nhân dân Việt Nam.
Các chuyên ngành cảnh sát hiện nay
Những chuyên ngành cảnh sát rất đa dạng, được đào tạo bài bản ở những trường đại học, học viện chính quy. Các chuyên ngành nổi bật nhất đóng vai trò nòng cốt trong lực lượng an ninh là:
- Cảnh sát kinh tế
- Cảnh sát cơ động
- Giao thông
- Cảnh sát ma túy
- Cảnh sát vũ trang
- Môi trường
- Cảnh sát đường thủy
- Ngoài ra trường đào tạo trong lĩnh vực này còn mở các khoa về Nghiệp vụ Trinh sát hình sự, Nghiệp vụ cảnh sát điều tra, Nghiệp vụ Giáo dục cải tạo phạm nhân, Kỹ thuật hình sự, Quản lý hành chính về trật tự xã hội và những chuyên ngành khác có liên quan.
Công việc chủ yếu của cảnh sát là gì?
Cảnh sát Việt Nam bao gồm rất nhiều lực lượng, mục đích chung là bảo vệ an ninh, trật tự xã hội để nhân dân được sống bình yên hạnh phúc. Nhưng mỗi lực lượng sẽ được giao một công việc đặc thù riêng trong phạm vi nhất định.
Ngành Quản lý hành chính và trật tự xã hội
Công việc hàng ngày của công an quản lý hành chính và trật tự xã hội xoay quanh những hoạt động bình thường của người dân. Cụ thể:
- Tuần tra, giám sát, bảo vệ để đảm bảo trật tự công cộng
- Thực hiện đăng ký, quản lý nhân khẩu và hộ khẩu
- Là cơ quan cấp và quản lý thẻ căn cước công dân
- Chịu trách nhiệm quản lý: Vũ khí, vật liệu nổ, con dấu cho đến những người thuộc diện quản chế, cải tạo tại chỗ, người được phán án cải tạo không giam giữ, án treo.
- Tham gia hướng dẫn nghiệp vụ cho lực lượng công an khu vực, công an xã, cũng như bảo vệ dân phố, dân phòng,…
- Do đặc thù công việc, đây là lực lượng quen thuộc với tiếp xúc nhiều với người dân nhưng vẫn thường bị nhầm với công an địa phương.
Cảnh sát hình sự
Những người công an hình sự có nhiệm vụ quan trọng với an ninh quốc gia và an toàn của nhân dân. Những công việc chính của họ là thực hiện nhiệm vụ điều tra, xác minh các vụ án có tính hình sự. Cụ thể:
- Tiến hành các hoạt động trinh sát và điều tra bằng nghiệp vụ chuyên môn của mình. Tất cả hành động phải thực hiện theo quy định của pháp luật để điều tra, khám phá tội phạm về trật tự xã hội.
- Chịu trách nhiệm bảo vệ tài sản, tính mạng, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của công dân
- Tham gia vào công tác giữ gìn trật tự, đảm bảo an toàn cho xã hội.
Cảnh sát giao thông
Có thế thấy cảnh sát giao thông là đối tượng được nhiều người dân biết đến nhất trong ngành này. Nhiệm vụ của họ xoay quanh các vấn đề về an toàn giao thông tại địa phương gồm:
- Giáo dục, tuyên truyền cho người dân hiểu và tuân thủ Luật giao thông
- Đảm bảo trật tự, an toàn giao thông tại khu vực được giao phó
- Trong tình huống đột xuất các chiến sĩ được phép phân luồng, phân tuyến và đưa ra quy định tạm thời về các điểm cấm dừng, cấm đỗ
- Là cơ quan đào tạo, cấp và đổi giấy phép điều khiển phương tiện giao thông cơ đại diện cho lực lượng công an
Lực lượng phòng cháy chữa cháy
Đây là lực lượng có nhiệm vụ đặc biệt quan trọng và mức độ rủi ro nghề nghiệp cao. Ngoài công việc chính là phòng và chữa cháy thì cơ quan này còn quản lý, tổ chức, chỉ đạo và trực tiếp thực hiện nhiệm vụ phòng cháy chữa cháy trên toàn quốc. Cũng có thể xem đây là cách họ góp phần giữ gìn an toàn xã hội.
Lực lượng này còn chịu trách nhiệm kiểm tra, xử lý các hành vi vi phạm pháp luật về phòng cháy và chữa cháy. Ngoài ra họ cũng hướng dẫn xây dựng phong trào quần chúng tham gia các hoạt động phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ,…
Lực lượng thực hiện nhiệm vụ điều tra tội phạm về ma túy
Tội phạm về ma túy là đối tượng cực kỳ nguy hiểm và liều lĩnh vì thế công việc điều tra rất cam go. Sau đây là một số nhiệm vụ mà cơ quan an ninh về điều tra tội phạm ma túy phải thực hiện:
- Nghiên cứu, điều tra, giám sát để nắm bắt tình hình hoạt động của các loại tội phạm ma túy.
- Kịp thời phát hiện nguyên nhân và theo kịp sự phát triển của tội phạm về ma túy từ đó đưa ra hướng phòng ngừa, đấu tranh chống lại tội phạm này.
- Nghiên cứu phương thức và thủ đoạn của nhóm tội phạm ma túy sau đó thực hiện các công tác điều tra tội phạm theo quy định của bộ Luật Hình sự.
Những tố chất cần thiết để trở thành công an
Bất cứ ngành nghề nào cũng có yêu cầu riêng, cần có những tố chất nhất định để làm tốt công việc. Với một lĩnh vực quan trọng như quốc phòng an ninh thì người chiến sĩ càng phải đáp ứng nhiều điều kiện khắt khe. Dưới đây là những tố chất cơ bản nhất mà một người chiến sĩ cảnh sát cần có:
Phẩm chất đạo đức tốt
4 đức tính là “bài học vỡ lòng” mà mọi chiến sĩ công an đều được dạy đó là cần – kiệm – liêm – chính.
- “Cần” tức là cần cù, chăm chỉ, luôn sẵn sàng và cố gắng hết mình để hoàn thành nhiệm vụ được giao.
- “Kiệm” tức là tiết kiệm, không chỉ dừng lại ở tiết kiệm tiền bạc của cải cho bản thân. Người công an phải biết giữ gìn tài sản của chung, tiết kiệm tài sản quốc gia để đất nước luôn giàu mạnh
- “Liêm” tức là liêm sỉ, giữ tâm hồn luôn trong sạch dù phải đứng trước muôn vàn các cám dỗ.
- “Chính” tức là chính trực, luôn tôn trọng lẽ phải, chiến đấu để bảo vệ sự ngay thẳng, đúng đắn.
Trung thành
Lòng trung thành của người cảnh sát thể hiện ở lòng trung thành với đường lối của Đảng, trung với pháp luật của nhà nước và đặc biệt là luôn trung thành với nhân dân. Họ phải luôn chiến đấu với tấm lòng hướng về nhân dân, thực hiện nhiệm vụ để giữ gìn an toàn cho cuộc sống của người dân.
Cảnh sát là người có bản lĩnh
Bản lĩnh chiến đấu không đơn thuần là có sự dũng cảm, liều lĩnh. Những chiến sĩ giỏi sẽ biết giữ cái đầu lạnh, có sự nhạy bén, phản xạ nhanh chóng để xử lý những tình huống nguy hiểm. Để làm được điều đó phải rèn luyện, học hỏi đủ những kỹ năng nghiệp vụ cần thiết. Trong tình huống nào cũng tự tin đưa ra phương án giải quyết tối ưu nhất, vừa đạt được mục tiêu vừa bảo toàn được lực lượng.
Có trách nhiệm
Người chiến sĩ phải gần gũi với nhân dân, cố gắng để thấu hiểu những tâm tư, tình cảm cũng như mong muốn của người dân. Để thực hiện trách nhiệm bảo vệ an ninh, an toàn xã hội cũng cần dựa vào nhân dân. Vì thế phải luôn giữ vững trách nhiệm của mình, tìm cách tháo gỡ khúc mắc để giúp cho khoảng cách giữa dân và cảnh sát nhân dân có thể xích lại gần nhau hơn.
Tận tụy
Sự tận tụy của người chiến sĩ của chiến sĩ công an là luôn nỗ lực hoàn thành trọng trách được giao phó. Mỗi công việc, chức trách của họ đều có vai trò đặc biệt quan trọng với trật tự xã hội, gắn bó chặt chẽ với sự an toàn của người dân. Cảnh sát không thể lơ là, qua loa trong bất cứ nhiệm vụ nào vì một sai sót nhỏ cũng có thể dẫn đến mất an toàn xã hội.
Thông minh, khôn khéo và quyết liệt đúng lúc
Đức tính thông minh, khôn khéo ở điểm phải biết cương nhu đúng lúc. Đối với kẻ địch phải luôn quyết liệt, cứng rắn với tội phạm nhưng không thể cứng nhắc mà quên đi tình người. Điều quan trọng làm nên một tập thể vững mạnh là mỗi chiến sĩ tự xây dựng được cho mình ý chí kiên định không lung lay trước cám dỗ hay mánh khóe từ kẻ địch.
Địa điểm đào tạo cảnh sát uy tín
Hiện nay có rất nhiều trường đào tạo nghiệp vụ công an, tập trung chủ yếu ở miền Bắc và Miền Nam. Những trường đại học, học viện chính quy trực thuộc bộ Công An sẽ đào tạo ra những chiến sĩ sẵn sàng phục vụ nhân dân. Những địa chỉ uy tín với chất lượng đào tạo cao mà bạn có thể tham khảo là:
- Học viện An ninh Nhân dân
- Học viện Chính trị Công an Nhân dân
- Học viện cảnh sát Nhân dân
- Đại học cảnh sát Nhân dân
- Đại học An ninh Nhân dân
- Đại học Phòng cháy chữa cháy
Lời kết
Bài viết trên đây đã cung cấp đến bạn đọc những thông tin hữu ích nhất về khối ngành cảnh sát. Lực lượng vũ trang này có nhiều vai trò đặc biệt quan trọng trong việc giữ gìn an ninh, an toàn xã hội. Mong rằng bạn đã hiểu hơn về người công an nhân dân thông qua những nhiệm vụ khó khăn họ đang thực hiện. Nếu muốn theo đuổi chuyên ngành này hãy tự tin đăng ký vào những trường đào tạo uy tín và cống hiến hết mình cho an ninh quốc gia nhé!
