Hiểu rõ được nghề nghiệp cũng như nhìn nhận khách quan, đánh giá tổng hợp trên nhiều yếu tố về công việc hiện tại sẽ giúp bạn có được câu trả lời rằng bạn có thực sự phù hợp, đam mê với việc làm hiện tại hay không. Hãy đọc những thông tin đưa ra bên dưới để rõ ràng hơn về vấn đề này và đi đến những quyết định hợp lý nhất cho mình bạn nhé.
Định nghĩa về nghề nghiệp và ý nghĩa của nó là gì?
Thuật ngữ này được đưa ra nói về phạm trù công việc và liên quan mật thiết đến đời sống của mỗi người.
Khái niệm nghề nghiệp là gì?
Có thể hiểu một cách dễ dàng và ngắn gọn nhất thì nghề nghiệp chính là những công việc được xã hội chấp nhận, không vi phạm đạo đức và pháp luật, tạo nên giá trị và đem lại thu nhập cho bản thân mỗi người. Nó được sắp xếp theo từng mảng lĩnh vực công việc tương đồng tạo thành một nhóm nghề.
Nghề nghiệp là lĩnh vực không chỉ tạo ra thu nhập mà còn kèm theo mong muốn được gắn kết lâu dài của mỗi người trong cuộc sống. Mỗi một mảng ngành nghề khác nhau tác động nên những mặt khác nhau của nền kinh tế, chính trị, xã hội. TUy nhiên để xã hội con người vận hành trơn tru, ổn định thì không thể thiếu hụt đi bất cứ ngành nghề nào.
Ý nghĩa nghề nghiệp đối với con người và cộng đồng
Không chỉ đem đến cho chúng ta nguồn lực về mặt tài chính, mà nó còn giúp cho mỗi con người chúng ta rèn luyện phẩm chất đạo đức, bồi dưỡng nhân cách lối sống, tìm ra điểm mạnh và đam mê của bản thân, từ đó phát triển chuyên môn kinh nghiệm để thỏa mãn niềm khát khao cũng như cải thiện chất lượng cuộc sống ngày càng tiến bộ.
Mỗi cá nhân khi lựa chọn nghề nghiệp đều phải xem xét thật cẩn thận nhiều yếu tố: sở thích, năng lực, hành vi, cảm xúc, những điểm mạnh điểm yếu của bản thân, mặt tích cực và tiêu cực của ngành nghề, công việc, … Từ đó đi đến chọn cho mình một ngành nghề phù hợp nhất, nuôi dưỡng năng lượng nhiệt huyết, đam mê.
Lý do mỗi người cần có định hướng nghề nghiệp riêng
Định hướng nghề được coi là một giai đoạn cực kỳ quan trọng, quyết định khá nhiều trong việc thành công hay thất bại của bạn trong ngành nghề lựa chọn về giai đoạn sau. Nếu như định hướng chuẩn, lựa chọn chính xác thì sẽ nhanh chóng tìm được công việc phù hợp nhất.
Định hướng nghề nghiệp là quá trình cung cấp những nguồn tin cần thiết, chuẩn xác và hữu dụng cho việc bạn chọn lựa công việc phù hợp với bản thân. Thông thường thì việc làm này cần phải thực hiện sớm, từ khi học sinh chuẩn bị thi vào đại học. Bởi ở bậc giáo dục Việt Nam, lên đại học sẽ phân chia giảng dạy, đào tạo kiến thức liên quan tới ngành nghề, áp dụng vào đời sống và công việc chứ không chỉ học kiến thức hàn lâm tổng quát như các cấp học trước nữa.
Chỉ khi được định hướng nghề nghiệp đúng đắn, hiểu rõ mục đích các bước đi trong tương lai, nắm chắc thế mạnh của mình thì mới có thể chọn lựa và theo đuổi những công việc giúp phát huy tốt nhất các lợi thế bạn sở hữu, bởi lẽ vốn dĩ mỗi chúng ta sẽ có những điểm mạnh riêng biệt, không ai giống ai.
Khi đó, bạn vừa tạo công việc và nhận thấy giá trị bản thân, thu về thành quả xứng đáng, hạn chế rủi ro… mà còn góp phần xây dựng một xã hội tự chủ, văn minh, hiện đại hơn.
Một số khái niệm liên quan tới nghề nghiệp được đưa ra
Bên cạnh khái niệm nghề nghiệp thì cũng có rất nhiều những thuật ngữ nhỏ vây quanh như là:
Khái niệm về sự nghiệp
Sự nghiệp bản chất là công việc của một người, nhưng nó ý chỉ đến khoảng thời gian dài và thường chỉ những công việc lớn lao, mang đến nhiều giá trị lợi ích cho mọi người, cho xã hội. Nó cũng là cả quá trình phấn đấu, nỗ lực tiến lên từng ngày mới có được.
Cơ hội nghề nghiệp được dùng với ý nghĩa gì?
Cơ hội nghề nghiệp thường ý chỉ những cơ hội may mắn xảy đến giúp cho bạn có được một sự nghiệp thành công và phát triển hơn nữa. Cơ hội nghề nghiệp cũng chỉ những khoảnh khắc có thể xảy đến bất ngờ, không báo trước được. Tất nhiên, khi đã có cơ hội, bạn càng phải nỗ lực thật nhiều mới có thể đi đến những thành tựu như mong cầu, càng cố gắng sẽ càng may mắn thật sự đúng đắn khi nói về trường hợp này.
Sứ mệnh nghề nghiệp ẩn chứa điều gì?
Mỗi một nghề nghiệp cụ thể sẽ đều mang theo trong mình một vai trò và sứ mệnh riêng đối với cuộc sống con người, với cộng đồng theo nhiều mặt tác động cả về kinh tế, về chính trị và xã hội. Sứ mệnh này giúp đáp ứng những nhu cầu cần thiết duy trì đời sống, cần được thực hiện và đáp ứng đầy đủ để không xảy ra sự đứt gãy, gián đoạn.
Xu hướng nghề nghiệp được quan tâm ở hiện tại
- Lĩnh vực thiết kế: tuy phát triển thời gian chưa dài nhưng rõ ràng đây được lựa chọn làm nghề nghiệp ưu tiên hàng đầu của giới trẻ ngày nay. Thiết kế ở đây bao gồm nhiều ngành nhỏ bên trong nó, chẳng hạn như thiết kế thời trang, thiết kế web, thiết kế nội thất, thiết kế cảnh quan, công trình…
- Lập trình viên cũng rất được ưu tiên lựa chọn: hiện nay, công nghệ số là một trong những lĩnh vực phát triển nhanh và mạnh tại Việt Nam.
- Kỹ sư công nghệ ô tô là ngành nghề cần đến kỹ năng chuyên môn cao, cho nên còn đang khá thiếu hụt nguồn nhân lực. Đồng thời, mức thu nhập ở mảng này được biết đến cũng rất tốt.
- Truyền thông Marketing cũng được đánh giá là một nghề nghiệp hot và có tiềm năng phát triển cực lớn.
Các danh mục nghề nghiệp cơ bản hiện nay
Danh mục nghề nghiệp tại Việt Nam được quy định theo điều khoản pháp luật rõ ràng, bao gồm tổng cộng các cấp và nhóm nghề cụ thể như sau:
Bộ phận lãnh đạo quản lý là cấp đứng đầu ngành
Lãnh đạo ở đây là những người có chức vụ quan trọng và có ảnh hưởng lớn trong ngành. Theo như luật và đặc điểm của xã hội chủ nghĩa định hướng nền kinh tế thị trường như hiện nay, bộ phận lãnh đạo có quyền đưa ra những quyết sách lớn, buộc toàn bộ các cấp trực thuộc phải tuân theo nhằm đi đến thống nhất theo một đường lối chung.
Bậc cao tiếp đến là các nhà chuyên môn
Nhà chuyên môn ở đây nghề nghiệp được phân theo từng lĩnh vực cụ thể và riêng biệt của đời sống, bao gồm nhà chuyên môn khoa học và kỹ thuật, nhà chuyên môn liên quan đến sức khỏe, nhà chuyên môn về giáo dục và giảng dạy, nhà chuyên môn lĩnh vực quản lý kinh doanh, nhà chuyên môn công nghệ thông tin và truyền thông, nhà chuyên môn liên quan mảng văn hóa – xã hội – pháp luật.
Cấp nhân viên và trợ lý văn phòng:
- Nhân viên tổng hợp hoặc làm các việc liên quan đến văn thư, giấy tờ.
- Nhân viên chăm sóc và phản hồi khách hàng.
- Nhân viên ghi chép, kiểm kê các số liệu và vật liệu.
- Nhân viên khác làm các việc liên quan tới hỗ trợ vận hành hệ thống văn phòng.
Nhân viên mảng ngành nghề dịch vụ và bán hàng
Hình thức này sẽ phân loại dựa trên dịch vụ mà bên cung ứng cung cấp cho khách hàng, bao gồm nhân viên bán hàng, làm dịch vụ cá nhân, chăm sóc cá nhân, dịch vụ bảo vệ…
Thợ lắp ráp, vận hành các loại máy móc, thiết bị
- Thợ vận hành các loại máy móc và các trang bị thiết bị, thường dùng nhiều trong công nghiệp.
- Thợ lắp ráp: có thể là lắp ráp thủ công hoặc có sự hỗ trợ của máy móc tự động hóa, nhưng vẫn có công đoạn cần đến con người.
- Thợ vận hành các thiết bị, máy chuyển động như là tài xế, ….
Lao động giản đơn (lao động chân tay đơn thuần)
Những người thuộc phân loại lao động này thường không có kỹ năng hay kiến thức chuyên môn ngành nghề cao. Lao động đơn giản có lao động trong nông nghiệp, ngư nghiệp, lâm nghiệp; lao động trong ngành khai khoáng, xây dựng, chế biến; lao động quét dọn vệ sinh, giúp việc; … và lao động đơn giản khác.
Lực lượng vũ trang chuyên nghiệp và bán chuyên nghiệp
Ở đây, lực lượng vũ trang chính là những mảng nghề nghiệp được nhà nước phân phát vũ khí, trang bị, với mục đích là bảo vệ tổ quốc, gìn giữ an ninh quốc gia. Như là lực lượng công an, bộ đội, quân như cơ yếu và các lực lượng khác.
Vấn đề chọn nghề nghiệp thế nào thích hợp cho mình
Đầu tiên, phù hợp có nghĩa là đáp ứng đủ những mong muốn của bạn đối với một công việc và nghề nghiệp. Hãy lắng nghe những suy nghĩ từ bên trong mình trước khi tìm đến những yếu tố bên ngoài, chẳng hạn như bạn yêu thích điều gì, sở thích và tính cách cá nhân, những mặt mạnh bạn đang sở hữu, kỹ năng liên quan… Những yếu tố này là cơ sở xác thực để đi đến chọn lựa hợp lý.
Dựa trên những kỹ năng bạn đang có được
Những kỹ năng bạn sở hữu có thể là chìa khóa cho sự thành công ở một mảng ngành nghề nhất định, quan trọng là bạn đặt vào đúng chỗ để tỏa sáng. Kỹ năng phân ra nhiều loại, kỹ năng cứng (về chuyên môn công việc) và kỹ năng mềm (giao tiếp, thuyết trình, …).
Dựa trên việc tìm hiểu thông tin từ những người trong ngành
Trước khi bắt đầu một công việc, một lĩnh vực mới, bạn có thể tìm đến những người đã và đang phát triển sự nghiệp liên quan đến mảng ngành này để học hỏi, tham khảo những ý kiến đánh giá. Từ việc tìm ra mặt mạnh, mặt yếu của ngành nghề giúp bạn nhanh chóng đi đến quyết định và lường trước những khó khăn, vì thế sẽ không dễ bỏ cuộc.
Lập danh sách những công việc phù hợp trong mảng ngành
Một mảng ngành nghề có thể có rất nhiều các công việc liên quan. Chẳng hạn như lĩnh vực giáo dục không nhất thiết là làm thầy cô giáo, có thể làm chuyên viên tuyển sinh, làm về nghiên cứu hành vi học đường, quản lý giáo dục…
Lựa chọn nghề nghiệp đôi khi trở nên khó khăn với những người không biết mình thích gì, cần gì. Vậy thì thử lập danh sách những công việc mình ấn tượng sau đó tìm hiểu chi tiết và dần dần lọc bớt danh sách ấy.
Đầu tư thời gian công sức vào phát triển lĩnh vực yêu thích
Các chuyên ngành học tập và làm việc thường bao hàm rộng lớn, không có giới hạn cụ thể. Cho nên với việc đầu tư thời gian và công sức vào lĩnh vực mình yêu thích, phát triển nó trở thành thế mạnh để nắm bắt những cơ hội nghề nghiệp trong tương lai sẽ giúp bạn vừa thỏa mãn đam mê, vừa tạo ra giá trị lợi ích có ý nghĩa.
Kết luận
Hiểu rõ nghề nghiệp là gì và chọn hướng đi đúng cho tương lai là điều cực kỳ cần thiết với mỗi người. Bởi chỉ khi có những kiến thức chuẩn, có niềm đam mê và kỹ năng thì bạn mới có thể duy trì sự hứng thú lâu dài trong công việc. Hãy bình tĩnh và suy nghĩ thấu đáo để chọn cho mình công việc phù hợp nhất bạn nhé.
